Roman Bojarczuk


Roman Bojarczuk, urodzony 3 marca 1912 roku w Hrubieszowie, miał niezwykle bogate życie, które zapisało się na kartach polskiej historii. Zmarł 16 lutego 1996 roku w Sanoku, pozostawiając po sobie ważny ślad w wielu dziedzinach.

Był nie tylko polskim oficerem, ale również urzędnikiem, sędzią i adwokatem. Jego zaangażowanie w działania społecznikowskie oraz praca na rzecz lokalnych społeczności przyczyniły się do sporego uznania w jego regionie.

Jego wielostronne umiejętności oraz działalność na rzecz społeczeństwa czynią go postacią, która zasługuje na szczególne miejsce w pamięci historycznej.

Życiorys

Roman Bojarczuk urodził się 3 marca 1912 roku w Hrubieszowie w rodzinie Teodora oraz Marii z domu Garbarczyk, obydwoje wyznania rzymskokatolickiego. Swoje pierwsze kroki w edukacji stawiał w szkole powszechnej w Sławęcinie. W 1933 roku zakończył edukację w Państwowym Gimnazjum Koedukacyjnym im. Stanisława Staszica w Hrubieszowie, zdając przy tym egzamin dojrzałości. Następnie zdecydował się kontynuować naukę na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w czerwcu 1939 roku uzyskał tytuł magistra praw.

Podczas studiów Bojarczuk zaliczył również dwa semestry na Wydziale Studium Migracyjno-Kolonialnego Wolnej Wszechnicy Polskiej. W latach 1933–1934 odbył służbę wojskową w Wołyńskiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii i w 1937 roku uzyskał stopień podporucznika rezerwy artylerii. W obliczu nadchodzącego konfliktu zbrojnego w sierpniu 1939 roku został zmobilizowany do 27 pułku artylerii lekkiej, wchodzącego w skład 27 Dywizji Piechoty operującej w ramach Armii „Pomorze”. Po wybuchu II wojny światowej, na początku września, przejął funkcję dowódcy I baterii swojego pułku, z którym uczestniczył w zaciętych walkach w Bydgoszczy, a następnie nad Bzurą oraz w Puszczy Kampinoskiej.

W trakcie walk pod Warszawą Roman Bojarczuk został wzięty do niewoli przez wojska niemieckie. Od 20 września 1939 roku przebywał w obozach jenieckich, konkretne w oflagach VII B Eichstätt, a od czerwca 1940 roku w VII A Murnau. W tym ostatnim obozie, jako działacz ludowy, organizował wykłady na temat socjologii wsi dla współosadzonych. W dniu 29 kwietnia 1945 roku odzyskał wolność, a we wrześniu tego samego roku, po sześciu latach nieobecności, wrócił do Polski.

W dniu 18 grudnia 1945 roku został aplikantem sądowym w Sądzie Apelacyjnym w Lublinie, a 10 listopada 1949 roku zdał egzamin sędziowski we Wrocławiu. Od 1948 roku pracował jako referendarz w Wydziale Administracyjnym Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu. Pracował także przez trzy lata jako ławnik w Sądzie Pracy, a w tym samym czasie pełnił szereg funkcji doradczych w kancelarii prezydenta Wrocławia.

Decyzją Ministra Sprawiedliwości z 15 września 1950 roku, Bojarczuk został zwolniony z konieczności odbycia aplikacji oraz zdania egzaminu adwokackiego. Formalnie wszedł na listę adwokatów 17 listopada 1950 roku. W międzyczasie przeniósł się do Sanoka, gdzie kontynuował swoją karierę prawniczą. W 1953 roku figurował na liście obrońców wojskowych, a także ponownie od 19 grudnia 1972 roku do 6 stycznia 1984 roku. Po osiągnięciu 70. roku życia przeszedł na emeryturę.

W okresie PRL-u Bojarczuk był aktywny w Zespole Adwokackim nr 1 w Sanoku, który znajdował się pod adresem Plac Rewolucji Październikowej 12. Jako długoletni działacz ruchu ludowego, działał w organizacjach politycznych przed 1939 rokiem oraz po 1945 roku w Zjednoczonym Stronnictwie Ludowym. W 1956 roku został wybrany członkiem obwodowej komisji wyborczej nr 2 w Sanoku. W kolejnych latach pełnił funkcję radnego Powiatowej Rady Narodowej, a po reformie w 1972 roku został radnym Miejskiej Rady Narodowej, gdzie zajmował stanowiska w różnych komisjach.

Pod koniec swojego życia Bojarczuk działał w Polskim Stronnictwie Ludowym i był przewodniczącym Komisji Rewizyjnej koła miejskiego PSL w Sanoku. Ponadto, brał aktywny udział w pracach Zrzeszenia Prawników Polskich oraz Związku Inwalidów Wojennych RP, uczestnicząc w organizacjach kombatanckich i stowarzyszeniach społecznych, w tym w ZBoWiD. W 1966 roku pełnił funkcję rzecznika sądu koleżeńskiego w oddziale ZBoWiD w Sanoku, z kolei w latach 70. i 80. piastował różne stanowiska w tym stowarzyszeniu, a także w Polskim Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów.

Dnia 3 października 1946 roku, w kościele Przemienienia Pańskiego w Sanoku, Roman ożenił się z Ludmiłą Marią, córką Józefa Trznadla. Z tego małżeństwa miał dzieci. Zmarł 16 lutego 1996 roku w Sanoku i został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Sanoku. Jego brat Stanisław, również inżynier, poślubił siostrę swojej żony, Celinę.

Ordery i odznaczenia

Roman Bojarczuk, jako postać szczególnie istotna w historii, został uhonorowany szeregiem odznaczeń, które świadczą o jego zasługach i wkładzie w rozwój kraju.

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1977 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”, otrzymany w 1982 roku,
  • Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały”,
  • Medal 30-lecia Polski Ludowej, nadany w 1975 roku,
  • Medal 40-lecia Polski Ludowej, przyznany w 1985 roku,
  • Medal Zwycięstwa i Wolności 1945,
  • Odznaka „Za zasługi dla województwa krośnieńskiego”, przyznana w 1986 roku,
  • Odznaka „Zasłużony dla Sanoka”, nadana w 1989 roku,
  • wpis do Złotej Księgi ZBoWiD w Sanoku, dokonany w 1989 roku,
  • wiele innych odznaczeń.

Przypisy

  1. Józef Ząbkiewicz. Uroczystość Dnia Inwalidy w Sanoku. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 13 (484), s. 2, 01.05.1989 r.
  2. Józef Ząbkiewicz. Dzień zwycięstwa – dzień kombatanta. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 15 (486), s. 2, 20.05.1989 r.
  3. Józef Ząbkiewicz. Z obchodów Dnia Seniora. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 33 (468), s. 2, 20.11.1988 r.
  4. Bogumiła Koszela. Dzień Seniora '86. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 34 (397), s. 5, 01.12.1986 r.
  5. Ważne dla emerytów i rencistów. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 11 (410), s. 6, 10.04.1987 r.
  6. Andrzej Brygidyn. Na frontach II wojny światowej. Wierność do końca – dewizą żołnierzy Września (II). Roman Bojarczuk. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 12 (246), s. 5, 10-20 września 1982 r.
  7. Andrzej Brygidyn. Na frontach II wojny światowej. Wierność do końca – dewizą żołnierzy Września (III). Roman Bojarczuk. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 13 (247), s. 6, 20-30 września 1982 r.
  8. Józef Ząbkiewicz. Dzień Seniora '85. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 31 (358), s. 3, 11.11.1985 r.
  9. Obwieszczenie o wynikach wyborów do rad narodowych w województwie rzeszowskim. „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie”. Nr 7, s. 109, 30.06.1965 r.
  10. W 30 rocznicę września i 25 wyzwolenia Sanoka. Antywojenny wiec – wręczenie sztandaru dla koła ZBoWiD. „Nowiny”. Nr 234, s. 2, 07.09.1969 r.
  11. Stachowicz 2008, s. 156.
  12. Stachowicz 2008, s. 218.
  13. Stachowicz 2008, s. 227, 229.
  14. Stachowicz 2008, s. 238.
  15. Stachowicz 2008, s. 255, 256, 262, 278.
  16. Stachowicz 2008, s. 282.
  17. Stanisław Gacek. Wspomnienie o Romanie Bojarczuku (1912–1996). „Tygodnik Sanocki”. Nr 14 (230), s. 6, 05.04.1996 r.
  18. Podziękowania. „Tygodnik Sanocki”. Nr 9 (225), s. 2, 01.03.1996 r.
  19. Księga wtóropisów aktów małżeńskich za lata 1936-1945. T. „K”. Cz. II. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 92.
  20. Zając 2000, s. 9.
  21. ZBoWiD 1986, s. 90.
  22. ZBoWiD 1986, s. 117.
  23. ZBoWiD 1986, s. 150.
  24. ZBoWiD 1986, s. 182.

Oceń: Roman Bojarczuk

Średnia ocena:4.96 Liczba ocen:20