Irena Jun

---

Życiorys

W roku 1958 aktorka Irena Jun zakończyła edukację w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Tam również zadebiutowała na scenie 31 maja tego samego roku w warszawskim Teatrze Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza. Oprócz występów teatralnych, prowadzi Jednoosobowy Teatr Poezji Ireny Jun w stolicy.

Na małym ekranie zagrała w licznych spektaklach Teatru Telewizji, do których należą takie tytuły jak: Mąż i żona Aleksandra Fredry w reżyserii Ireny Babel (1969), Błękitne miasta Aleksieja N. Tołstoja w reżyserii Ireny Wollen (1969), Letnicy Maksima Gorkiego pod kierownictwem Bronisława Dąbrowskiego (1979), a także w Poletku Pana Boga Erskine Caldwella w reżyserii Ireneusza Kanickiego (1971) oraz WeseluStanisława Wyspiańskiego w reżyserii Lidii Zamkow (1972).

Inne znane spektakle to Balu u Salomona autorstwa Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, gdzie sama była reżyserką (1980), Elektrę Eurypidesa w reżyserii Piotra Chołodzińskiego (1995) oraz Agnes Catherine Anne w reżyserii Anny Augustynowicz (2001).

Warto podkreślić, że Irena Jun często występowała również w Teatrze Polskiego Radia. Brała udział w słuchowiskach takich jak Ojciec Brunona Schulza w reżyserii Zdzisława Dąbrowskiego (1980) oraz Matka odchodziTadeusza Różewicza (2000), a także Gdzie jest ten tani kupiecAlicji Bykowskiej-Salczyńskiej (2005) czy Chłopcy malowani, chłopcy wybierani Małgorzaty Szymankiewicz (2006). Ostatnie wspomniane słuchowisko to Okno Anny Mentlewicz jako siostra Hortensja (2009) – wszystkie wyreżyserowane przez Waldemara Modestowicza.

W dniu 24 grudnia 2008 roku Irena Jun wystąpiła w słuchowisku Pastorałka wędrowna, które sama napisała oraz wyreżyserowała, tym samym wpisując się w tradycję nowatorskiego podejścia do sztuki radiowej.

Filmografia

Oto wybór filmów, w których wystąpiła Irena Jun. Lista filmów, w których zrealizowała swoje role, prezentuje się następująco:

• Palec Boży (1972),
• Inna (1976) – Stefania Pietrzakowa, matka Mariana,
• Rycerz (1980) – wdowa,
• Maria Curie (Marie Curie. Une femme honorable) (1990),
• Cwał (1995),
• Portret z pamięci (2011) – babcia Marka.

Odznaczenia i nagrody

Irena Jun, wybitna postać w świecie teatru, posiada bogaty dorobek nagród i wyróżnień, które świadczą o jej znaczącym wkładzie w rozwój kultury i sztuki. Jej osiągnięcia zostały wielokrotnie docenione przez różne instytucje i organizacje.

Wśród odznaczeń, które otrzymała, znajdują się takie wyróżnienia jak Srebrny Krzyż Zasługi w 1969 roku, co podkreśla jej zaangażowanie na polu działalności kulturalnej. Kolejne wyróżnienia, takie jak Medal Komisji Edukacji Narodowej z 1973 roku oraz prestiżowy Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” otrzymany w 2008 roku, podkreślają jej nieustępliwe dążenie do popularyzowania sztuki i kultury.

W młodszym wieku, w 1968 roku, została nagrodzona Złotą Odznaką Klubu Miłośników Teatru w Krakowie za swoje wysiłki w upowszechnianiu kultury teatralnej. Innym ważnym wydarzeniem w jej karierze było przyznanie w 1997 roku nagrody „Złota Maska” za reżyserię spektaklu „Ballady i romanse” w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, który okazał się przełomowy dla jej twórczości.

W 2005 roku przyznano jej nagrodę „Feliks Warszawski” za znakomitą rolę kobiecą w spektaklu „Biesiada u Hrabiny Kotłubaj” w Teatrze Studio. Jej występ w tej sztuce został wysoko oceniony przez krytyków i publiczność.

Innym istotnym momentem w jej karierze był rok 1969, kiedy otrzymała nagrodę na IV Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Jednego Aktora we Wrocławiu za monodram „Śmierć Ofelii”, wystawiony w Teatrze Ludowm w Nowej Hucie. Był to jeden z najlepiej przyjętych spektakli festiwalu.

Uznanie publiczności zdobyła także podczas V OPZTMF w Szczecinie za spektakl „Pastorałki polskie” Jerzego Harasymowicza w roku 1970. Kolejny rok przyniósł jej nagrodę za innowacyjny monodram „Czarownica musi przyjść” na V OFTJA.

Nie można pominąć nagrody im. Lidii Zamkow i Leszka Herdegena przyznanej na XV WROSTJA za monodram na podstawie „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza w 1991 roku.

W 2005 roku jej kreacja w spektaklu „Biesiada u hrabiny Kotłubaj” na XXX Opolskich Konfrontacjach Teatralnych również została nagrodzona. Rok później, spektakl „Filozofia po góralsku” wystawiony wspólnie z Wiesławem Komasą w Teatrze Studio, przyniósł jej nagrodę na Ogólnopolskim Festiwalu Komedii „Talia” w Tarnowie w 2006 roku.

W 2008 roku podczas 33. Opolskich Konfrontacji Teatralnych „Klasyka Polska”, Irena Jun zachwyciła publiczność rolą Wernyhory w przedstawieniu „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego w Teatrze Współczesnym w Szczecinie, co przyniosło jej kolejną nagrodę.

Niezapomniane jest także jej osiągnięcie na IX Festiwalu Prapremier w Bydgoszczy w 2010 roku, gdzie wspólnie z Marcinem Liberem i Beatą Zygarlicką została nagrodzona za unikatową adaptację tekstu poetyckiego w spektaklu „Utwór o matce i ojczyźnie”.

Ostatnie lata kariery przyniosły jej Nagrodę im. Ireny Solskiej (2022) oraz Doroczną Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za całokształt twórczości w 2024 roku, podsumowując wybitny wkład Ireny Jun w rozwój polskiej sceny teatralnej.

---

Oceń: Irena Jun

---