Janusz Stanisław Kowalski

---

Życiorys

Janusz Kowalski w swojej historii życia ma wiele wyjątkowych elementów, które czynią go postacią szczególnie interesującą. Jego ojciec, Bronisław (1894–1981), był nie tylko legionistą 4 Pułku Piechoty Legionów w latach 1915–1920, ale również żołnierzem Armii Krajowej podczas II wojny światowej. Otrzymał Krzyż Niepodległości oraz Krzyż Walecznych, co podkreśla jego bohaterstwo i zaangażowanie w walkę o ojczyznę. Warto zaznaczyć, że w jego rodzinie tragedy przeżyli także młodsi bracia; Stanisław, ułan Legionów, został zamordowany przez Niemców w 1940 roku, a Feliks, uczestnik kampanii wrześniowej, zginął w Gułagu w lutym 1941 roku.

Janusz dorastał na wsi, gdzie miał okazję kształcić się z domowymi nauczycielkami. Jego edukacja nabrała tempa w 1936 roku, gdy zdał do gimnazjum w Hrubieszowie, a następnie przeniósł się do Łucka w 1937 roku. Tam zaangażował się w harcerstwo, dołączając do I Wołyńskiej Drużyny Harcerzy im. Zawiszy Czarnego. Po inwazji sowieckiej na Łucka, zdołał przedostać się do Generalnego Gubernatorstwa.

W 1942 roku Ukończył Państwową Szkołę Budownictwa w Jarosławiu, po czym rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej. W trakcie nauki wstąpił do Armii Krajowej, a w 1944 roku awansował na dowódcę sekcji złożonej z pięciu żołnierzy. Już w kwietniu tego samego roku, jego dom został zniszczony przez bombę podczas sowieckiego nalotu, co zmusiło go do opuszczenia Lwowa.

Kiedy nadchodziły walki niemiecko-sowieckie o Lublin w lipcu 1944 roku, Janusz pełnił rolę zastępcy dowódcy plutonu osłaniającego Komendę Miasta Armii Krajowej. Gdy NKWD rozwiązało tę jednostkę, Kowalski wstąpił do Wojska Polskiego jako st. strzelec podchorąży. Wkrótce potem, we wrześniu, został zwiadowcą 1 Samodzielnej Kompanii Zwiadowczej, podległej dowódcy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki oraz porucznikowi Konstantemu Minuczycemu.

W dniu 14 września 1944 roku, Janusz Kowalski był jednym z piętnastu zwiadowców-ochotników, ktorzy mieli przepłynąć z Saskiej Kępy na Czerniaków. Dowodził on jedyną łodzią, która dotarła do brzegu, podczas gdy pozostałe zostały zniszczone. Czterech zwiadowców zginęło, a sześciu, w tym trzech rannych, wróciło na Saską Kępę. Po wylądowaniu na odcinku opanowanym przez Niemców, udało się dwóm żołnierzom wziąć do niewoli.

Na podstawie uzyskanych informacji, zwiadowcy przeszli wzdłuż rzeki i okopali się w pobliżu ulicy Wilanowskiej. Tam odnaleźli ich porucznik Morro, który obiecał pomóc, lecz niestety w czasie ich ucieczki, porucznik został śmiertelnie ranny, a Kowalski ciężko raniony w obie nogi.

Mimo swoich ciężkich ran, Janusz kontynuował swoje zadanie, dotarł do pułkownika „Radosława” przy ulicy Okrąg, gdzie udało mu się przekazać ważne informacje dotyczące sytuacji na froncie. Po opatrzeniu ran w szpitalu, Janusz Kowalski przez kilka miesięcy przechodził rehabilitację, a następnie awansował do stopnia chorążego.

Jego życie po wojnie także było pełne osiągnięć. Od 1945 roku studiował medycynę w Lublinie i Szczecinie, gdzie uzyskał tytuł lekarza oraz specjalizację II stopnia w położnictwie i ginekologii. W trakcie swojej kariery pełnił funkcje dyrektora szpitali oraz ordynatora. Awansował także do stopnia majora, a w 2008 roku został podpułkownikiem.

Życie osobiste Janusza Kowalskiego również zasługuje na uwagę; był mężem Wandy (1924–1984) i miał troje dzieci: Joannę (adwokat), Marka (lekarz) i Elżbietę (inżynier i przedsiębiorca). Doczekał się licznych wnuków, z których wielu kontynuuje tradycje rodzinne.

Odznaczenia

Janusz Stanisław Kowalski zostawił po sobie niezatarte ślady w historii, co znalazło odzwierciedlenie w wielu odznaczeniach, które otrzymał podczas swojej chwalebnej służby.

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – przyznany za działania na rzecz środowiska inwalidów wojennych,
• Krzyż Walecznych,
• Srebrny Medal Zasłużonym na Polu Chwały – otrzymany dwukrotnie,
• Warszawski Krzyż Powstańczy,
• Medal za Warszawę 1939–1945,
• Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk,
• Medal „Za udział w walkach o Berlin”,
• Odznaka Grunwaldzka,
• Odznaka 1 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki,
• i inne.

Jego osiągnięcia w służbie narodowej i wkład w historię Polski pozostaną zapamiętane.

---

Oceń: Janusz Stanisław Kowalski

---