Stiepan Gajdarienko, pełne imię Stiepan Stiepanowicz Gajdarienko, przedstawia fascynującą postać w historii lotnictwa wojskowego Związku Radzieckiego. Urodził się 7 stycznia 1909 roku w Hrubieszowie, a zmarł 22 sierpnia 1977 roku w Moskwie.
Był on nie tylko wybitnym lotnikiem wojskowym, ale także majorem oraz Bohaterem Związku Radzieckiego, co potwierdza jego niezwykłe osiągnięcia i zasługi dla kraju, które zdobył już w 1939 roku.
Życiorys
Stiepan Gajdarienko był osobą pochodzenia ukraińskiego. Dzieciństwo spędził w Ostrowi Mazowieckiej, a od 1914 roku osiedlił się w Połtawie. W latach 1918-1921 zajmował się pracą jako robotnik rolny w wsiach rejonu dykańskiego, w obwodzie połtawskim. Następnie, zatrudnił się jako ślusarz w fabryce w Połtawie, a edukację zakończył na 7 klasach szkoły do 1924 roku.
W 1922 roku dołączył do sekcji sportowo-lotniczej oraz szybowcowej w Połtawie. W wrześniu 1924 roku brał udział w testach szybowcowych, które odbyły się w Koktebelu. W latach 1925-1926 pracował jako tokarz metalowy. W styczniu 1927 roku rozpoczął służbę wojskową w piechocie Armii Czerwonej, a w tym samym roku ukończył wieczorowy rabfak, czyli fakultet robotniczy. Do 1929 roku kontynuował pracę jako tokarz w metalowych zakładach w Połtawie.
W sierpniu 1929 roku ponownie zgłosił się do armii, a w grudniu 1931 roku ukończył szkołę lotniczą w Stalingradzie. W lotnictwie, Gajdarienko przechodził przez kolejne etapy kariery jako młodszy lotnik, dowódca załogi, dowódca klucza oraz dowódca oddziału w eskadrach bombowców, które działały w Białoruskim Okręgu Wojskowym.
W maju 1938 roku, jako dowódca eskadry, brał udział w wojnie chińsko-japońskiej, marynując się w 16 lotach bojowych. Jego załoga mogła pochwalić się zestrzelonym japońskim myśliwcem oraz zatonieniem 78 statków rzecznych i zniszczeniem 30 japońskich samolotów, w tym 15, które znajdowały się na lotniskach. W 1938 roku awansował na stopień majora i 22 lutego 1939 roku otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego oraz Order Lenina, zaś 4 listopada 1939 roku uzyskał Złotą Gwiazdę.
Od lutego 1939 roku do września 1940 roku pełnił funkcję lotnika-inspektora sił powietrznych Armii Czerwonej, przystępując do działań podczas wojny z Finlandią w lutym i marcu 1940 roku. W latach 1940-1941 był pilotem doświadczalnym w Moskwie, prowadząc testy modeli bombowców.
W lipcu 1941 roku zajął się wojną z Niemcami, jako zastępca dowódcy eskadry 410 pułku lotnictwa bombowego na Froncie Zachodnim. Jego zadania obejmowały walki obronne na Białorusi i w regionie Smoleńska, gdzie do sierpnia wykonano 18 lotów bojowych bombowcem Pe-2. Następnie, przez pewien czas był pilotem doświadczalnym fabryki lotniczej w Kazaniu, a później w Moskwie, gdzie testował bombowce Pe-2 oraz szturmowce Ił-2.
Od stycznia 1944 do maja 1945 roku znów angażował się w działania wojenne z Niemcami jako lotnik-inspektor ds. techniki pilotażu w 266/8 Gwardyjskiej Dywizji Lotnictwa Szturmowego. Brał udział w wielu znaczących operacjach, takich jak operacja korsuń-szewczenkowska, humańsko-botoszańska, lwowsko-sandomierska, sandomiersko-śląska, dolnośląska, berlińska i praska. Wykonał 9 lotów bojowych jako szturmowiec Ił-2.
Po zakończeniu wojny, do maja 1946 roku, Gajdarienko pełnił funkcję inspektora ds. techniki pilotażu w 8 Gwardyjskiej Dywizji Lotnictwa Szturmowego w Centralnej Grupie Wojsk w Austrii. W listopadzie 1946 roku został zwolniony do rezerwy w stopniu majora. W 1949 roku zajął stanowisko instruktora w miejskim aeroklubie w Moskwie, a w 1950 roku ukończył kursy lotnictwa cywilnego w Rostowie nad Donem. W latach 1950-1952 był drugim pilotem w Truście Aerogeologicznym Ministerstwa Geologii ZSRR, następnie w Głównym Zarządzie Lotnictwa Cywilnego do 1956 roku.
W późniejszym okresie pracował także jako laborant, mechanik oraz starszy technik w Wszechzwiązkowym Naukowo-Badawczym Instytucie Geofizyki i Geochemii Jądrowej, gdzie pełnił swoją rolę aż do 1972 roku.
Odznaczenia
Stiepan Gajdarienko zdobył szereg prestiżowych odznaczeń za swoje zasługi. Poniżej przedstawiamy listę jego wyróżnień:
- Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego, przyznana 4 listopada 1939 roku,
- Order Lenina, nadany 22 lutego 1939 roku,
- Order Wojny Ojczyźnianej I klasy, otrzymany 8 marca 1945 roku,
- Order Czerwonej Gwiazdy, przyznany 3 listopada 1944 roku,
- Order „Znak Honoru”, nadany 25 lipca 1949 roku,
- Różne medale.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Krzysztof Kuźmiński (lotnik) | Wacław Cypryszewski | Piotr Kucharski (1896–1940) | Janusz Stanisław Kowalski | Wojciech Lewicki | Włodzimierz Kraszkiewicz | Piotr MartyniukOceń: Stiepan Gajdarienko